انتخاب شرکتی مناسب برای میزبانی وب یا شرکت هاستینگ (که به‌اشتباه به آن هاست میگوییم) یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین تصمیمات برای شروع به راه‌اندازی یک سایت و یا وبلاگ است. البته منظور ما از وبلاگ، سیستم‌های ارائه‌دهنده رایگان وبلاگ، مثل بلاگفا و … نیست بلکه سیستم‌های مدیریت محتوا است که به‌طور مستقل بر روی یک سرور نصب می‌شوند، مثل وردپرس.
به نظر می‌رسد در این انتخاب، اکثر افراد تازه‌کار و بی‌تجربه اولین و مهم‌ترین چیز را فضای ارائه‌شده می‌دانند درحالی‌که توجه به این نکته نسبت به سایر نکات در درجات بعدی از اهمیت قرار دارد. در این مقاله فارغ از اینکه چه نوع هاستی را انتخاب کنیم (رایگان یا غیر رایگان)، به بررسی نکات مهم برای انتخاب شرکتی مناسب برای میزبانی سایت خواهیم پرداخت.
پلتفرم/سیستم‌عامل
اولین و مهم‌ترین گام در انتخاب هاست وب تعیین پلتفرم مورد استفاده‌ی وب سرور است. معمولاً انتخاب بین سیستم‌های لینوکس/یونیکس و ویندوز است. انتخاب شما تا حد زیادی بر اساس وب‌سایت‌تان و تکنولوژی‌های استفاده شده در طراحی آن و مورد استفاده‌ی آن است. معمولاً وب‌سایت‌هایی که با استفاده از محصولات مایکروسافت طراحی شده‌اند باید از سرورهای ویندوز استفاده کنند. برای تکنولوژی‌های منبع باز باید از سرور لینوکس یا سرور ویندوزی که این قابلیت‌ها روی آن ایجاد شده‌اند استفاده کنید.
طور عمومی سرویسهایی که بر روی لینوکس ارائه می‌شوند پایدارتر، ارزانتر و مناسب تر هستند. در این سیستم‌عامل زبان PHP مورد استفاده قرار میگیرد و سرورهای قدرتمند آپاچی آنها را اجرا خواهند کرد. مزیت عمده سیستم‌عامل لینوکس علاوه بر کمتر بودن هزینه ها، اختیارات بیشتری است که در اختیار شما قرار خواهد گرفت، برای نمونه توانایی ویرایش فایل htaccess. یا بلاک کردن آی پی، حفاظت از تصاویر و یا جلوگیری از دزدیده شدن پهنای باند Hotlink و…
پایداری و سرعت
یک هاست خوب نه تنها باید مطمئن و سریع باشد بلکه باید میزان پایداری سیستم را تضمین کند. میزان پایداری یک میزبان معمولا با درصد بیان میشود که به آن Up Time یا درصد زمانی که سیستم قابل دسترسی است میگویند. میزان قابل قبول برای آپ تایم باید حداقل ۹۹٪ باشد هرچند خود ۹۹٪ هم چندان خوب نیست و باید ۹۹.۵٪ یا بالاتر باشد.
پشتیبانی
از مهم‌ترین ویژگی های شرکتهای معتبر و خوب، داشتن کادر پشتیبانی قوی است که در تمام ساعات شبانه روز و در تمام ایام هفته (که به صورت ۲۴/۷ نمایش داده میشود) و حتی روزهای تعطیل و مناسبتها، آماده پاسخ گویی و حل مشکلات شما هستند. تنها به این دلیل که در تبلیغات یک شرکت عبارت ۲۴/۷ را مشاهده کردید به آنها اعتماد نکنید، بلکه آنها را آزمایش کنید. برای مثال ساعت ۲ نیمه شب به آنها ایمیل بزنید و یا صبح زود جمعه و ببینید چقدر زمان میبرد تا پاسخ شما را ارسال کنند. در کنار سرعت پاسخگویی کیفیت آنرا نیز در نظر داشته باشید. شما نمیخواهید از شرکتی هاست تهیه کنید که تنها فروشنده است و قدرت کافی برای حل مشکلات شما را ندارد.
تعداد کاربران هر هاست
در هاست اشتراکی شما و دیگر مشتریان – که ممکن است تعدادشان به هزاران نفر هم برسد – همگی بر روی یک سرور قرار دارید و منابع سرور (حافظه Ram و پردازنده و پهنای باند اتصال سرور به اینترنت و …) همگی بین کاربران مشترک است لذا اگر یک یا چند تا از سایتهای مشتریان از منابع بیشتری استفاده کنند، منابع کمتری برای بقیه باقی می‌ماند و سرعت نمایش سایت آنها کاهش می‌یابد.
هاست اشتراکی برای سایتهای کم‌بازدید (مثلا کمتر از هزار بازدید روزانه) توصیه میشود. در صورتی که بازدید سایت شما بالاتر رفت یا سرعت سایت شما کاهش یافت (زمان پاسخ‌دهی به دستور ping و اجرای کوئری‌های دیتابیس)، بهتر است به فکر انتقال به سروری قوی‌تر (سرور مجازی vps) باشید.
مکان سرور
زمانی که اکثر بازدیدکنندگان سایت شما در یک کشور خاص هستند، انتخاب سروری که در آن کشور است، موجب سرعت پاسخ‌دهی بالاتر می‌گردد. البته استثنائا در مورد ایران، به دلیل آپتایم پایین‌تر سرورهای ایرانی و همچنین کم بودن پهنای باند آن، انتخاب سرور ایرانی لزوما گزینه بهتری نسبت به سرور خارجی نیست.
در خصوص مساله کپی رایت (حق استنساخ) هم اگر شما سرور خود را از یک کشور (مثلا فرانسه) انتخاب کنید که به قانون کپی رایت بسیار اهمیت میدهد، آنگاه نمی‌توانید فایلی که مجوز انتشار آن را ندارید را پخش کنید چون اگر صاحب آن اثر شکایت کند، شما جریمه خواهید شد و همچنین مسئول سرور ممکن است اکانت شما و کل سایت‌تان را معلق (Suspend) کند. به همین دلیل کسانی که به دنبال نقض کپی رایت هستند (مثل بسیاری از سایتهای دانلود غیرقانونی نرم افزار) مجبور هستند از سرورهای واقع در برخی کشورهای خاص (مثل هلند) استفاده کنند.
هزینه
در واقع میزان قیمت تعرفه میزبانی چندان با کیفیت آن ارتباط ندارد. الزاما شرکتی که هزینه های بالایی دریافت میکند کیفیت مناسبی ارائه نمی دهند و یا برعکس. نکته قابل توجه این است که هزینه اصلی ای که شما به شرکتهای میزبانی میپردازید مربوط به ترافیک ماهانه یا همان پهنای باند است و در مرحله بعد پشتیبانی و میزان فضای ارائه‌شده.
پلن های ارائه‌شده (ماهانه یا سالانه)
اغلب شرکت ها پلن های سالانه را در اختیار شما قرار میدهند که نسبت به ماهانه هزینه های کمتری برای شما خواهد داشت. ولی مزیت سرویسهای ماهانه این است که شما قبل از اینکه به صورت طولانی مدت از آن هاست استفاده کنید میتوانید به صورت کوتاه مدت برای چندماه کیفیت پلنهای شرکت را امتحان کنید و از صداقت یا عدم صداقت آنها اطمینان حاصل کنید.
یکی دیگر از گزینه ها، گارانتی بازگشت وجه در صورت نارضایتی است که در صورتی که به این وعده عمل شود یک امتیازات مثبت محسوب میشود.
انعطاف پذیری
اگر در ابتدای راه‌اندازی کسب و کار آنلاین خود هستید اما در آینده چه اتفاقی میافتد؟ سایت شما روز به روز پیشرفت میکند و بزرگتر میشود. کاربران شما بسیار زیاد می‌شوند و چند سوال را حتما باید قبل از انتخاب هاست از فروشنده بپرسید.
آیا پلن فعلی من در آینده قابلیت ارتقا خواهد داشت؟
هزینه ارتقا و جابجایی به پلن بالاتر چقدر است؟
آیا شرکت توان ارائه vps یا سرور اختصاصی برای سایت های بسیار بزرگ را دارد؟
اگر شرکت توان برآورده کردن نیازهای شما را ندارد برای انتقال سایت شما به سرویس دهنده دیگر میتواند به شما کمک کند؟
بهتر است این سوالها را همان ابتدا در ذهن داشته باشید و به آن توجه کنید که در آینده و رشد سایت خود دچار مشکل نشوید.
امنیت
اگر روزی وارد سایت خود شوید و صفحه هک شده سایت خود را ببینید چه حسی خواهید داشت؟ تامین امنیت سرور و دادن دسترسی های مناسب به پوشه ها و فایل ها هم از نکات مثبت یک هاست خوب است. همچنین باید فایروال های بروز شده و قدرتمند برای امنیت بیشتر کاربران روی سرور نصب شده باشد تا بتواند جلوی حملات و سوء استفاده های احتمالی را بگیرد.
نمایندگی یا شرکت اصلی
توجه داشته باشید که بسیاری از شرکتها به صورت نمایندگی از یک شرکت اصلی هستند که تعرفه های متفاوتی را (بعضا ارزانتر از شرکت اصلی) به شما ارائه میدهند. در این موارد باید دقت داشته باشید که آیا این شرکت ها تنها فروشنده هستند و یا پشتیبانی قابل اعتمادی دارند؟
نظرات سایر مشتریان
تاجای ممکن با چند مشتری شرکتی که قصد دارید از آن هاست تهیه کنید صحبت کنید. نظراتی که درون شرکت ها قرار داده میشود نیز مفید است ولی چندان قابل اعتماد نیست. ممکن است کارکنان شرکت برای خوب جلوه دادن کارشان دیدگاه های مثبت را با نامهای کاربری متفاوت ثبت کنند و یا در طرف مقابل رقبای آن شرکت برای کمرنگ کردن رقیب خود کامنتهای جعلی مبنی بر خوب نبودن شرکت ثبت کنند ولی اکثر شرکتها لیستی از مشتریان خود را نمایش میدهند که میتوانید با آنها ارتباط برقرار کنید و حتما بپرسید که برای چه مدت از سرویسهای فلان شرکت استفاده میکنند.
اعتبار کاری
مطمئن شوید شرکت به تعهداتش در سال‌های آینده متعهد می‌ماند. بعضی شرکتها مدتی را در بازار هاستینگ ذوق‌آزمایی میکنند و بعد به دنبال کارهای دیگر می‌روند و شما را به دردسر می‌اندازند. سرویس هاستینگ عالی در این مورد کافی نیست. مطمئن شوید مشتریان قدیمی شرکت از سابقه‌ی کاری آنها راضی‌اند.
میزان فضای در دسترس
به دلیل ذکر شده در مورد پهنای باند ماهانه، ارائه فضای نامحدود نیز واژه ای اغوا کننده است. بیشتر سایتهای تازه تاسیس که فایلهای موسیقی و ویدئو آنلاین ارائه نمیدهند و یا برای آپلود و دانلود نیستند معمولا برای شروع به فضایی در حدود ۵۰ مگابایت احتیاج دارند. نوشته ها و تصاویر حجم خاصی را اشغال نخواهند کرد پس اگر شما قصد راه‌اندازی سایت استاتیک و یا غیر از موارد ذکر شده را دارید گول حجمهای بالا را نخورید. شرکتهای ارائه‌دهنده هاست این موضوع را می‌دانند که اکثر کاربران تنها چند ده مگابایت (متوسط ۱۰۰ مگابایت) را مصرف خواهند کرد و با چنین پیشنهادات اغوا کننده ای تنها قصد جذب شما را دارند.
پهنای باند ماهانه
پهنای باند ماهانه که با نام ترافیک ماهانه نیز بیان میشود. در واقع این میزان بیان کننده این است که شما در هر ماه چند بایت حق استفاده دارید. این میزان معمولا بر اساس مگابایت (MB) یا گیگابایت (GB) بیان میشود و هرچه بیشتر باشد بهتر است.
برای یک سایت تازه راه‌اندازی شده که بیشتر محتویات متنی دارد و فایلهای موسیقی، فیلم و یا نرم افزارهای متفاوت برای دانلود کردن ارائه نمیدهند میزان ۵ تا ۱۰ گیگابایت به صورت ماهانه فراتر از میزان مورد نیاز است ولی با افزایش بازدیدکنندگان این میزان افزایش خواهد یافت.
لازم است بدانید که با هر بار مشاهده شدن هر صفحه از سایت یا وبلاگ شما مقداری از این پهنای باند مصرف خواهد شد. از طرفی یکی از وسوسه انگیزترین پیشنهادات شرکتهای میزبانی واژه ی «نا محدود» است که بیشتر شبیه تله ای برای به دام انداختن افراد بی‌تجربه است. به خاطر داشته باشید که در سرویس های اشتراکی همیشه محدودیتهایی وجود دارد و برای همین گول واژه ی نامحدود را نخورید.
پنل مدیریت یا کنترل پنل
از طریق کنترل پنل امکان دسترسی و اعمال تغییرات در بسیاری از تنظیمات برای شما فراهم میشود. برای مثال ساخت ایمیل و یا تغییر رمز حساب کاربری از پایه ترین این موارد می باشند. من به شخصه هرگز شرکتی را که برای تغییر رمز باید با آنها هماهنگ شود را انتخاب نخواهم کرد. از طریق کنترل پنل شما به فایلها، تنظیمات دامنه و DNS، دامنه ها و زیردامنه ها، ایمیلها، تهیه نسخه های پشتیبان یا بک آپ و … دسترسی خواهید داشت.
اکثر سرویس دهنده های معتبر از Plesk یا Cpanel برای مدیریت امکانات هاست استفاده میکنند که در عین سادگی امکانات فراوانی در اختیار کاربران قرار میدهد؛ و نهایتا سرویس دهنده های ارزان قیمت و کم کیفیت از DirectAdmin هم استفاده میکنند.
امکانات (FTP,PHP,Perl,MySQL,CronJobs,htaccess و …)
امکانات ارائه‌شده توسط یک میزبان بسیار با اهمیت است. در واقع یک شرکت خوب تمام موارد بالا را ارائه میدهد. عدم ارائه امکانات فوق بدین معنی است که شما برای اعمال تغییرات در این موارد باید ابتدا با شرکت ارائه‌دهنده هماهنگ کنید و به آنها وابسته باشید.
نکته ای که باید در اینجا یادآوری کنم این است که واژه ی نامحدود در این بخش از امتیازات آن شرکت محسوب میشود. برای مثال اینکه تعداد پایگاه داده MySQL نامحدود باشد و یا FTP و … واقعا مفید و به صرفه است هرچند در اکثر مواقع برای سایتهای معمولی بیش از یک تا دو عدد بکار گرفته نخواهند شد.
تهیه نسخه پشتیبان (Back Up)
یکی از امتیازات مهمی که میتوان برای یک شرکت درنظر گرفت امکان پشتیبان گیری هفتگی و ماهانه به صورت اتوماتیک است. در این صورت اگر شما هدف حملات مخرب قرار بگیرید و یا هک شوید یا سرور شما دچار اختلال و مشکل شود میتوانید اطلاعات خود را بازیابی کنید.
ارائه پست الکترونیک و سرویسهای مربوط به ایمیل
در صورتی که شما سایت شخصی خود را داشته باشید حتما تمایل دارید که ایمیلی با دامنه خود نیز داشته باشید. برای مثال info@yourdomain.com. آیا شرکت مدنظر شما این امکان را فراهم میکند؟ آیا محدودیتی برای تعداد ایمیلهای ساخته شده درنظر گرفته اند؟ آیا بسته های مربوطه را، مثل پاسخ اتوماتیک به ایمیلها یا AutoResponder و… را پشتیبانی میکند؟ آیا میتوانید ایمیلهای خود را در سایر دستگاه ها، مثلا گوشی موبایل، دریافت کنید؟ اینها نکات با اهمیتی هستند که باید توجه کنید.
امکان ایجاد زیر دامنه
ممکن است شما تمایل داشته باشید بخشی به عنوان زیر دامنه سایت اصلی خود راه‌اندازی کنید. برای مثال chat.yourdomain.com. در آدرس مثال زده شده chat یک زیر دامنه از دامنه ی اصلی yourdomain.com است و تنها در صورتی امکان ساخت آن را خواهید داشت که توسط شرکت ارائه‌دهنده میزبانی برای شما تدارک دیده شده باشد.
نسخه بانک اطلاعاتی و سایر ماژول ها
نسخه بانک اطلاعاتی و همچنین سیستم‌عامل و امکانات آن دارای اهمیت می باشد. برخی اسکریپت ها برای اجرا شدن به امکانات خاصی بر روی هاست نیاز دارند که معمولا هاست به صورت پیش فرض آنها را فعال نکرده است. برای همین باید بپرسید امکان نصب و فعال سازی امکانات مورد نیاز شما وجود دارد یا خیر؟
در نهایت باید گفته شود که هیچ شرکت میزبانی وب به صورت کامل و بی نقص وجود ندارد. هزینه کردن زیاد الزاما به معنی داشتن یک میزبانی خوب نیست ولی شرکتهایی که خدمات خود را خیلی ارزان ارائه میدهند باید نسبت به پشتیبانی آنها مشکوک بود.
